Zimowa aura w pełni. Mróz i śnieg wiążą się z wieloma szkodami wynikającymi z niewłaściwego utrzymania stanu dróg i chodników oraz nieruchomości. W ostatnim artykule opisałam sytuacje, kiedy pan Sebastian przewrócił się na osiedlowym chodniku, czyli na tzw. drodze wewnętrznej. Co jednak, kiedy do wypadku doszłoby gdzie indziej, tj. na drodze publicznej, przystanku autobusowym czy przy wejściu do sklepu? Na kim ciąży odpowiedzialność za brak porządku i czystości na takiej drodze?
Zgodnie z Ustawą z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 1440), drogami publicznymi są drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne. Tak jak wspomniałam we wcześniejszym artykule, aby poszukać podmiotu zobowiązanego do utrzymania drogi publicznej, pan Sebastian musi przede wszystkim ustalić odpowiedniego zarządcę drogi, na której doszło do zdarzenia. Od wyżej wspomnianego podziału dróg publicznych zależeć będzie podmiot odpowiedzialny za jej utrzymanie. I tak zarządcą dla dróg krajowych i autostrad jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, zarządcą dla dróg wojewódzkich jest zarząd województwa, zarządcą dla dróg powiatowych jest zarząd powiatu, natomiast zarządcą dla dróg gminnych jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
W myśl art. 5 ust.1 pkt 4 ustawy z dnia 13.09.1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t. j. Dz.U. z 2016 r., poz. 250) właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości, przy czym za taki chodnik uznaje się wydzieloną część drogi publicznej służącą dla ruchu pieszego położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości. Jeśli pan Sebastian przewróciłby się w takim miejscu, odpowiedzialność za zdarzenie ponosił będzie nie wyżej wskazany odpowiedni zarządca drogi publicznej lecz właściciel nieruchomości, położonej wzdłuż chodnika. Ustawa wprowadza jednak wyjątek od powyższej zasady, gdyż właściciel nieruchomości nie jest obowiązany do uprzątnięcia chodnika, na którym jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie pojazdów samochodowych – wtedy za utrzymanie czystości na takim chodniku odpowiada zarządca drogi i on będzie odpowiedzialny za ewentualny wypadek pana Sebastiana. Zgodnie z powołaną ustawą, na zarządzie drogi w okresie zimowym będą ciążyć także takie obowiązki jak pozbycie się błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń uprzednio uprzątniętych z chodników przez właścicieli nieruchomości przyległych do drogi publicznej.
W okresie zimowym często wypadki zdarzają się też w takich miejscach jak wejścia do sklepów, kiosków, kawiarni czy restauracji. Za te miejsca, podobnie jak za wnętrza takich obiektów, odpowiadają właściciele lub najemcy lokali i to na nich ciąży obowiązek utrzymania czystości. Jeśli chodzi zaś o obiekty wielkopowierzchniowe, takie jak galerie handlowe czy biurowce, w zakresie utrzymania czystości i porządku właściciel z reguły korzysta z usług profesjonalisty, który ponosi odpowiedzialność za czystość w tzw. przestrzeni wspólnej. Jeśli chodzi jednak o poszczególne sklepy czy kawiarnie, to zazwyczaj odpowiedzialność taką ponoszą najemcy poszczególnych lokali.
Należy jeszcze wspomnieć, że uprzątnięcie i pozbycie się błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z przystanków autobusowych lub wydzielonych krawężnikiem lub oznakowaniem poziomym torowisk pojazdów szynowych, znajdujących się na terenie gminy, należy do obowiązków przedsiębiorców użytkujących te torowiska np. PKP lub przedsiębiorstw komunikacji miejskiej, np. MZK czy KLA.
